Άμεση επίπτωση στην αγορά κατοικίας, ιδίως στο κέντρο της Αθήνας, αλλά και στα νότια προάστια, αναμένεται να επιφέρουν τυχόν μέτρα περιορισμού της δραστηριότητας της εκμετάλλευσης διαμερισμάτων μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων. Όπως εξηγούν στελέχη του κλάδου, μια πιθανή ενεργοποίηση των διατάξεων π.χ. για περιορισμό των ημερών που θα μπορούν να διαθέτουν το ακίνητό τους μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης στις 90 ημέρες τον χρόνο, αναμφίβολα θα επιταχύνει την επιστροφή αρκετών χιλιάδων ακινήτων στη μακροχρόνια ενοικίαση ή ακόμα και στην πώληση.
Άλλωστε, αμφότερες οι επιλογές κρίνονται ιδιαίτερα προσοδοφόρες αυτήν την περίοδο, καθώς οι τιμές έχουν καταγράψει πολύ μεγάλες αυξήσεις, ιδίως την τελευταία διετία.
Σύμφωνα με στοιχεία του δικτύου ηλεκτρονικών αγγελιών και του σχετικού δείκτη τιμών κατά το φετινό δεύτερο τρίμηνο, στο κέντρο της Αθήνας, η μέση ζητούμενη τιμή πώλησης αυξήθηκε κατά 11% σε σχεδόν 1.900 ευρώ/τ.μ. Στα νότια προάστια η αύξηση προσέγγισε το 15% σε 3.510 ευρώ/τ.μ., ενώ στα βόρεια προάστια καταγράφηκε αύξηση κατά 10,3% σε 2.845 ευρώ/τ.μ.
Ωστόσο, υπήρξαν κι επιμέρους περιοχές όπου η αύξηση των τιμών σε σχέση με πριν από έναν χρόνο είναι υπερδιπλάσια. Για παράδειγμα, στο Ίλιον η αύξηση άγγιξε το 32%, στην Αγία Παρασκευή και του Ζωγράφου το 27% και 26% αντίστοιχα, ενώ στην Καλλιθέα οι τιμές φέτος καταγράφουν άνοδο της τάξεως του 23%. Με δεδομένο ότι σχεδόν όλα τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι ανακαινισμένα κι εξοπλισμένα, είναι αναμενόμενο ότι θα μπορέσουν να κεφαλαιοποιήσουν τις αυξήσεις αυτές, εφόσον ασφαλώς καταγραφεί και η αντίστοιχη ζήτηση.
Αντίστοιχα, η άνοδος των ενοικίων τα τελευταία χρόνια έχει ήδη καταστήσει τη μακροχρόνια ενοικίαση περισσότερο συμφέρουσα, σε πολλές περιπτώσεις, συγκριτικά με τη βραχυχρόνια μίσθωση. Ασφαλώς, η τελευταία προσφέρει άλλα πλεονεκτήματα, όπως π.χ. η προείσπραξη των εσόδων, αλλά και η αποφυγή σοβαρών ζημιών, π.χ. από ενοικιαστές που λειτουργούν με ασυδοσία και προκαλούν φθορές, συχνά κόστους αρκετών χιλιάδων ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση, εφόσον περιοριστούν οι διαθέσιμες ημέρες αξιοποίησης της βραχυχρόνιας μίσθωσης κι επιβληθούν κι άλλα μέτρα, όπως π.χ. η ανάγκη έκδοσης σήματος ΕΟΤ, η σύσταση εταιρείας, και από το 2025 επιβληθεί και ΦΠΑ, βάσει σχετικής ευρωπαϊκής απόφασης, η βραχυχρόνια μίσθωση θα εξελιχθεί σε επαγγελματική υπόθεση, χάνοντας σε μεγάλο βαθμό τον χαρακτήρα της ευκαιριακής απασχόλησης και της συμπλήρωσης εισοδήματος. Στην πράξη, οι ιδιοκτήτες που σήμερα εκμεταλλεύονται το ακίνητό τους με τον τρόπο αυτόν θα κληθούν να επιλέξουν αν θα μετατρέψουν τη δραστηριότητα αυτήν σε μόνιμη απασχόλησή τους και μέσο προσπορισμού ή αν είναι προτιμότερο να πουλήσουν ή να ενοικιάσουν το σπίτι τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Το δίλημμα αυτό τέθηκε και κατά την περίοδο της υγειονομικής κρίσης και είχε αποτέλεσμα την αύξηση του αποθέματος των διαθέσιμων προς ενοικίαση διαμερισμάτων. Μάλιστα, στις περισσότερες περιοχές αυτή η εξέλιξη είχε αποτέλεσμα την συγκράτηση των αυξήσεων των τιμών ενοικίασης, καθώς ενισχύθηκε η προσφορά και μάλιστα με ποιοτικά ακίνητα. Ασφαλώς, τα ακίνητα του Airbnb συχνά είναι υψηλών ποιοτικών προδιαγραφών κι επομένως είναι ευκολότερο να «ζητήσουν» και υψηλότερο ενοίκιο. Ωστόσο, μέσω της αύξησης των διαθέσιμων επιλογών γίνεται διάχυση της προσφοράς και έτσι περιορίζονται οι απαιτήσεις των υπόλοιπων ιδιοκτητών, που ενδεχομένως δεν διαθέτουν αντίστοιχης ποιότητας ακίνητα.
Αυτό που επισημαίνουν στελέχη της αγοράς ακινήτων είναι ότι, παρ’ ότι τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης δεν είναι υπεύθυνα για τα υψηλά ενοίκια, εντούτοις θα μπορούσαν να προσφέρουν λύση στο πρόβλημα, μέσω της ενίσχυσης της προσφοράς. Άλλωστε, αρκετά ακίνητα που σήμερα λειτουργούν ως καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης στο παρελθόν ήταν εκτός αγοράς, καθώς οι ιδιοκτήτες τους είχαν επιλέξει να μην τα αξιοποιούν, λόγω αρνητικής εμπειρίας που είχαν με ενοικιαστές την περίοδο της οικονομικής κρίσης.
Από την άλλη πλευρά, είναι σαφές πλέον ότι όσο αυξάνονται τα κόστη για την αξιοποίηση μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης, ο «ζωτικός χώρος» για τέτοιας μορφής χρήση θα περιορίζεται όλο και περισσότερο στα δημοφιλέστερα τουριστικά σημεία της εκάστοτε περιοχής, όπου παρατηρείται και η υψηλότερη ζήτηση από ξένους επισκέπτες. Εν ολίγοις, όπως συμβαίνει και με τα ξενοδοχεία, τα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης θα περιοριστούν χωροταξικά στα πιο τουριστικά σημεία της κάθε περιοχής, καθώς μόνο εκεί θα είναι βιώσιμη η χρήση αυτή.
πηγή powergame.gr